Drukuj

item

P4, Alibiostar Trading, Optima, Raiffeisen.

To przedsiębiorcy, których dotyczyły wyroki sądowe w sprawach decyzji UOKiK z zakresu ochrony konsumentów

Opisane wyroki dotyczą decyzji z zakresu ochrony zbiorowych interesów konsumentów, a także pozwów UOKiK o uznanie klauzul za niedozwolone.

  

Sprawa, w której prezes UOKiK wydał istotny pogląd,  dotyczy rynku Forex (ang. foreign exchange). Jest to to rynek dostępny dla konsumentów, na którym mogą oni handlować instrumentami opartymi na zmianach kursu walut.

Konsumentka domaga się zapłaty określonej kwoty za nienależyte prowadzenie rachunku maklerskiego przez Saxo Bank.

Sąd Okręgowy w Lublinie odrzucił pozew konsumentki o zapłatę, twierdząc, że właściwy jest sąd w Danii. Konsumentka złożyła zażalenie do Sądu Apelacyjnego w Lublinie, który rozpatrywał m.in., czy stroną umowy był konsument, czy przedsiębiorca. Zdaniem tego sądu, „powódka zawierając umowę z pozwanym bankiem nie może być uważana za konsumenta. (…) Dokonując transakcji musiała wykazać się ponadprzeciętną wiedzą w zakresie finansowania w instrumenty finansowe. Taka wiedza nie jest dostępna „zwykłemu” konsumentowi i nie jest mu potrzebna w zaspokajaniu jego typowych potrzeb bytowych. (…) SA uznał, że strony mogły zawrzeć umowę o poddanie wynikającej z niej sporów pod jurysdykcję Sądu Morskiego i Handlowego w Kopenhadze”. Konsumentka złożyła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego oraz skierowała do prezesa UOKiK wniosek o przedstawienie Sądowi Najwyższemu istotnego poglądu o uznanie za niedozwoloną klauzuli, zgodnie z którą spory rozpatruje sąd właściwy dla siedziby przedsiębiorcy, czyli w Danii. Sygnatura sprawy: IV CSK 667/76.

Stanowisko prezesa UOKiK

Uważamy, że osoba, która przeprowadza transakcje na forexie jest konsumentem. Tak jak klient banku, ubezpieczyciela, funduszu inwestycyjnego zasługuje na ochronę przewidzianą przez przepisy konsumenckie. Zdajemy sobie sprawę z tego, że rynek forex nie dotyczy bieżących spraw życia codziennego i wymaga eksperckiej wiedzy, jednak z jego usług też mogą korzystać konsumenci – mówi Marek Niechciał, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Urząd uznał także, że postanowienie, na podstawie którego właściwy jest sąd w Danii, powinno zostać uznane za niedozwolone. Klauzula ta utrudnia dochodzenie praw przez konsumentkę ze względu na barierę językową, czy odległość od jej miejsca zamieszkania.

Istotny pogląd - zasady

Prezes UOKiK może wydać istotny pogląd we wszystkich sprawach z zakresu ochrony praw konsumentów, nie tylko usług finansowych. Wydane do tej pory poglądy są dostępne na stronie internetowej UOKiK

Ocena prawna przedstawiona przez urząd nie może stanowić odniesienia dla innych spraw, które pozornie mogą wydawać się podobne. W każdym przypadku prezes UOKiK ocenia stan faktyczny i prawny, orzecznictwo w danej sprawie oraz wniosek skierowany przez powodów.

Istotny pogląd w sprawie konsumenckiej – zasady

P4 - sygn. akt akt VI ACa 1644/15

 Pierwszy wyrok zapadł w marcu 2017 r. i dotyczył apelacji P4 od wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z lipca 2015 r. Przedmiotem postępowania była decyzja prezesa UOKiK z grudnia 2011 r. UOKiK stwierdził, że reklama stosowana przez przedsiębiorcę wprowadzała konsumentów w błąd i nałożył na spółkę karę pieniężną w wysokości ponad 495 tys. zł. Sąd Apelacyjny wydał wyrok, którym obniżył karę do ponad 330 tys. zł. Zdaniem sądu, na podstawie zawartych w reklamie treści, konsument mógł oczekiwać darmowych smsów, w określonej przez promocję ilości, do końca ważności konta. W praktyce było inaczej – w zależności od kwoty doładowania limitowana była nie tylko ilość smsów, ale także okres ich ważności. Sąd uznał jednak, że prezes UOKiK nieprawidłowo ocenił stopień szkodliwości czynu i obniżył wymiar kary.

Alibiostar Trading – sygn. akt  XVII AmA 144/14

W kwietniu 2017 r. zapadło rozstrzygnięcie w sprawie odwołania Alibiostar Trading (wcześniej Mat-Medic) od decyzji prezesa UOKiK z sierpnia 2014 r. Urząd uznał wtedy, że przedsiębiorca stosuje praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów. Spółka kierowała do konsumentów zaproszenia na prezentację, sugerując im, że jej przedmiotem są badania medyczne objęte refundacją oraz możliwość skorzystania z dofinansowania na zakup oferowanych produktów. Przedsiębiorca nie informował klientów o faktycznej cenie sprzedawanych urządzeń. Kary pieniężne nałożone w związku ze stwierdzonymi praktykami na Alibiostar Trading wyniosły w sumie ponad  256 tys. zł. Sąd w całości podzielił stanowisko prezesa urzędu i oddalił odwołanie spółki.

Raiffeisen – sygn. akt III SK 15/16

W kwietniu 2017 r. odbyła się rozprawa dotycząca skargi kasacyjnej prezesa UOKiK od postanowienia Sąd Apelacyjnego. Sąd Apelacyjny uchylił zaskarżony przez Raiffeisen wyrok SOKiK i odrzucił odwołanie Raiffeisen od decyzji z grudnia 2012 r.  W decyzji Urząd uznał, że Polbank naruszył zbiorowe interesy konsumentów. Bank nie przekazywał konsumentom informacji o tym, że aby konsument otrzymał nagrodę pieniężną, musi posiadać na koniec miesiąca środki umożliwiające pobranie opłaty z tytułu prowadzenia rachunku. W niedługim czasie od wydania decyzji Polbank został przejęty przez Raiffeisen, który wniósł odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. SOKiK oddalił odwołanie, a bank złożył apelację, w której utrzymywał, że nie posiada legitymacji procesowej, ponieważ nie doszło do przejęcia przez niego obowiązków publicznoprawnych dotyczących Polbanku. Sąd Apelacyjny podzielił tę argumentację, uznając że musi istnieć przepis szczególny, który pozwala na przeniesienie obowiązków o charakterze publicznoprawnym, zaś art. 494 kodeksu spółek handlowych nie jest wystarczający. Prezes UOKiK złożył skargę kasacyjną od wyroku do Sądu Najwyższego. SN uchylił postanowienie SA i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Optima – sygn. akt VI ACa 560/16

W lutym 2017 r. Sąd Apelacyjny wydał wyrok w sprawie apelacji Optimy od wyroku SOKiK. Postępowanie dotyczyło decyzji z maja 2014 r. Zdaniem urzędu Spółka nieprawidłowo wyliczała koszt kredytu i rzeczywistą roczną stopę oprocentowania. Konsumenci byli wprowadzani w błąd odnośnie całkowitej wysokości kredytu. Na spółkę zostały nałożone kary pieniężne w wysokości ponad 136 tys. zł. oraz ponad 104 tys. zł. Optima złożyła odwołanie, w którym stwierdziła, że nałożenie na nią dwóch kar finansowych jest przykładem wielokrotnego karania za jeden czyn. Spółka kwestionowała wysokość kary, powołując się na niższe sankcje dla innych firm pożyczkowych, których dotyczyły działania prezesa UOKiK. Przedsiębiorca wskazywał również, że przepisy ustawy o kredycie konsumenckim są niejednoznaczne i nie mógł ponosić winy za błędną ich interpretację. SOKiK, a następnie Sąd Apelacyjny, odrzuciły argumentację przedsiębiorcy wskazując, że każdy zarzut odwoływał się do osobnego przepisu, który musi być przestrzegany i traktowany odrębnie. Nie ma tu więc mowy o wielokrotnym sankcjonowaniu tego samego czynu. Ponadto niejasność przepisów, czy też powszechna praktyka ich stosowania, nie mogą usprawiedliwiać naruszania prawa. Sąd drugiej instancji zmniejszył jednak wysokość kary, a nowa sankcja wyniosła ponad 213 tys. zł.

Procedura odwoławcza

Od decyzji prezesa UOKiK przedsiębiorcy przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a od wyroku SOKiK – apelacja do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Możliwe jest również złożenie skargi kasacyjnej od wyroku SA do Sądu Najwyższego.

Baza wyroków

Od listopada 2015 r. na stronie UOKIK działa baza wyroków sądowych. Zamieszczane są w niej informacje dotyczące wszystkich rozstrzygnięć w sprawach decyzji z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, kontroli koncentracji, naruszenia zbiorowych interesów konsumentów oraz w sprawach o uznanie klauzul za niedozwolone (w których powodem był prezes UOKiK). Baza dostępna jest w zakładce „Wyroki” na stronie internetowej UOKiK: http://decyzje.uokik.gov.pl/bp/wyroki.nsf. Szczegóły dotyczące zasad zamieszczania wyroków znajdują się w dokumencie: Zasady informowania o sprawowaniu sądowej kontroli nad decyzjami prezesa UOKiK.

Źródło : Strona UOKiK

 

Odsłony: 2964